الهیات سلبی
Authors
abstract
جریان فکری نیرومندی در میان متفکران، هم در جهان غرب و هم در جهان اسلام، وجود دارد که همواره توان عقل را در شناخت خداوند به طور جدی مورد تردید قرار می داده است. این جریان موسوم به «الهیات سلبی» است. عصارۀ دیدگاه یادشده این است که شناخت چیستی خدا به هیچ وجه امکان پذیر نیست، نهایت چیزی که انسان می تواند بداند، این است که خداوند چه نیست، نه اینکه چه هست. در این نگرش صفات ایجابی خداوند یکسره، و یا با یک استثنا، نفی و همه به صفات سلبی برگردانده می شود. این مقاله ابتدا دیدگاه پیروان الهیات سلبی در یونان باستان و در سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام را طرح می کند، سپس دلایل و مشکلات الهیات سلبی را عرضه کرده آن را نقد می کند. در تلاشی به قصد تعیین دقیق جایگاه الهیات سلبی در میان سایر نگرش ها، نوعی رده بندی از همۀ دیدگاه ها ارائه می شود و در نهایت، نشان داده می شود که نمی توان با سلب همۀ صفات ایجابی، از خداوند شناختی داشت.
similar resources
الهیات سلبی از دیدگاه پروکلس
الهیات سلبی یکی از رویکردهای الهیاتی در دوران معاصر است که اصطلاحا به آن دسته از مکاتب الهیاتی اطلاق می شود که در تبیین معرفت نسبت به خدا، گزارههای سلبی را اصل قرار میدهند. در میان یونانیان، نوافلاطونیان به تفصیل به این بحث پرداختهاند. پروکلس یکی از نوافلاطونیانی است که در قرن پنجم پس از میلاد می زیسته و سالها ریاست آکادمی اتن را بر عهده داشته است. وی مهمترین فرد نوافلاطونی پس از فلوطین است...
full textالهیات سلبی در اندیشۀ ابنسینا
در این مقاله الهیات سلبی در ابعاد وجودشناختی، معرفتشناختی و زبانشناختی در اندیشۀ ابنسینا با توجه به دلایلی چون تباین خالق و مخلوق، تأکید بر وحدت و بساطت حقیقی ذات خدای متعال، مثل و شبیه نداشتن، همچنین حد و ماهیت نداشتن او، اطلاق و عدم تناهی، ناتوانی انسان در احاطۀ بر خدای متعال، تعالی و فوق عقل بودن خدا، نقص معرفت معلول نسبت به علت، محدودیت قوای ادراکی بشر بررسی شده است. با بررسی نظام الهیات...
full textالهیات ایجابی و سلبی درنظر مایستر اکهارت
بحثِ «الهیاتایجابی و سلبی»، دو جریان متقابلی که در طول تاریخ تفکرِفلسفی در باب خدا هر یک متفکران بزرگی را از آنِ خود کردهاند، بحث از یکی از مهمترین وجوه رابطة معرفتشناختی انسان و خداست. مقالةحاضر به بحث از تلقی "مایستر اکهارت" (Meister Eckhart) (حدود1260-1328م)، عارف بزرگ مسیحی، در باب این دو رویکرد ایجابی و سلبی میپردازد. در این مقاله، در ابتدا باتوجه به تعابیر اکهارت هر دو الگویسلبی و ا...
full textتفسیر مستندات الهیات سلبی در روایات علوی
این مقاله درصدد واکاوی برداشتهای قایلان به الهیات سلبی در مواجهه با روایات امام علی7 در باره صفات الهی است. در تفسیر این روایات، سه دیدگاه مشاهده میشود؛ سه گروه، با نگرش وجودشناسی صفات به تفسیر این روایات پرداختهاند: گروهی این صفات را ناظر به صفات مخلوقی دانستهاند؛ گروه دوم، وجود هر گونه صفتی را برای حق تعالی منکر شدهاند و گروه سوم، صفات را به صفات ذات و زاید بر ذات تقسیم کرده و قایل به نف...
full textتفسیر مستندات الهیات سلبی در روایات علوی
این مقاله درصدد واکاوی برداشت های قایلان به الهیات سلبی در مواجهه با روایات امام علی7 در باره صفات الهی است. در تفسیر این روایات، سه دیدگاه مشاهده می شود؛ سه گروه، با نگرش وجودشناسی صفات به تفسیر این روایات پرداختهاند: گروهی این صفات را ناظر به صفات مخلوقی دانستهاند؛ گروه دوم، وجود هر گونه صفتی را برای حق تعالی منکر شده اند و گروه سوم، صفات را به صفات ذات و زاید بر ذات تقسیم کرده و قایل به نف...
full textالهیات سلبی از دیدگاه پروکلس
الهیات سلبی یکی از رویکردهای الهیاتی در دوران معاصر است که اصطلاحا به آن دسته از مکاتب الهیاتی اطلاق می شود که در تبیین معرفت نسبت به خدا، گزاره های سلبی را اصل قرار می دهند. در میان یونانیان، نوافلاطونیان به تفصیل به این بحث پرداخته اند. پروکلس یکی از نوافلاطونیانی است که در قرن پنجم پس از میلاد می زیسته و سالها ریاست آکادمی اتن را بر عهده داشته است. وی مهمترین فرد نوافلاطونی پس از فلوطین است....
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)Publisher: دانشگاه امام صادق (ع)
ISSN 2228-6578
volume 5
issue 1 2012
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023